ساینس دایرکت (ScienceDirect)، به عنوان یکی از قدرتمندترین و گسترده ترین پایگاههای داده علمی برای دسترسی به مقالات تحقیقاتی و کتابهای علمی شناخته شده است. این پلتفرم، محتوای گسترده‌ای از دانش روز دنیا را در اختیار پژوهشگران قرار می‌دهد. در این مقاله، پس از معرفی اجمالی پایگاه ساینس دایرکت، به نحوه جستجو در آن پایگاه با هدف دانلود اسناد پژوهشی و در نهایت بهره گیری از وبسایت ایلرنیکا برای دانلود این اسناد می پردازیم.
تاریخچه پایگاه ساینس دایرکت ScienceDirect
ساینس دایرکت توسط انتشارات الزویر (Elservier) در ۱۲ مارس ۱۹۹۷ راه‌اندازی شد. این پایگاه داده کتابشناختی مبتنی بر وب، دسترسی به متن کامل مقالات علمی و پزشکی منتشر شده توسط الزویر و چندین ناشر دانشگاهی کوچک را فراهم می‌کند. ساینس دایرکت بیش از ۱۸ میلیون مقاله از بیش از ۴۰۰۰ مجله علمی و ۳۰,۰۰۰ کتاب الکترونیکی را میزبانی می‌کند.
دسترسی به متن کامل مقالات نیازمند اشتراک است، در حالی که متادیتای کتابشناختی به صورت رایگان قابل مشاهده است. مقالات در ساینس دایرکت به چهار بخش اصلی تقسیم می‌شوند:
- علوم فیزیکی و مهندسی
- علوم زیستی
- علوم بهداشتی
- علوم اجتماعی و انسانی
چکیده مقالات به صورت رایگان در دسترس است و دسترسی به متن کامل آنها (به صورت PDF و برای انتشارات جدیدتر، HTML) معمولاً نیازمند اشتراک یا خرید به ازای هر مقاله است، مگر اینکه محتوا به صورت دسترسی آزاد منتشر شده باشد.
ساینس دایرکت همچنین با دیگر پایگاههای بزرگ و میزبان‌های محتوای علمی مانند شبکه اجتماعی علمی ResearchGate و پایگاههای دسترسی آزاد arXiv و Plos رقابت می‌کند.
گزینه‌های جستجو و صادرات کتابشناختی در ساینس دایرکت محدود است. برای قابلیت‌های جستجوی بهتر، الزویر یک پایگاه داده با دسترسی پولی به نام Scopus را ارائه می‌دهد.
نحوه جستجو و دانلود مقاله از ساینس دایرکت scienceDirect
برای جستجوی مقالات و اسناد پژوهشی در ساینس دایرکت، میتوانید از روش‌های مختلفی استفاده کنید. این روش ها شامل روش “جستجوی سریع” و “جستجوی پیشرفته” می باشد. در جستجوی سریع شما با وارد کردن حداقل ورودی میتوانید به جستجوی اسناد مورد نظر خود بپردازید. آشکار است، در این صورت نتایج جستجو دارای شمار و گستردگی بیشتر می باشد. از صوی دیگر، با وارد کردن فیلترهای بیشتر در “جستجوی پیشرفته”، نتایج شما مشخصتر و محدودتر خواهد بود.در ادامه به بررسی این روش‌ها می‌پردازیم:
جستجو یا سرچ سریع در ساینس دایرکت (Quick Search)
برای انجام یک جستجوی سریع در سایت ساینس دایرکت با استفاده از سه فیلد زیر، میتوانید جستجوی مقالات و یا کتابهای خود را آغاز کنید.
۱. پیدا کردن مقالات با این عبارات (Find articles with these terms)
این فیلد به شما اجازه می‌دهد کلمات یا عبارات کلیدی خود را برای جستجوی مقالات یا کتابها وارد کنید. این کلمات می‌توانند موضوعی خاص، مفاهیم علمی، یا هر عبارت مرتبطی باشند که در مقالات به کار رفته است. سیستم به صورت خودکار نتایج مشابه را پیشنهاد می‌دهد.
۲. عنوان مجله یا کتاب (In this journal or book title)
این گزینه به شما امکان می‌دهد جستجوی خود را به مقالاتی که در یک مجله یا کتاب خاص منتشر شده‌اند، محدود کنید. کافی است نام مجله یا کتاب مورد نظر را وارد کنید و از نتایج پیشنهادی برای انتخاب دقیق‌تر استفاده کنید. این فیلتر به ویژه زمانی مفید است که به دنبال مقالات مرتبط با یک نشریه یا کتاب خاص هستید.
۳. نویسنده (Author(s))
با استفاده از این فیلد، میتوانید جستجوی خود را به مقالات نوشته شده توسط نویسنده یا نویسندگان خاص محدود کنید. نام نویسنده را وارد کنید تا مقالات مربوط به او نمایش داده شوند. سیستم به صورت خودکار نام‌های مشابه را پیشنهاد می‌دهد که میتوانید از میان آنها انتخاب کنید.
استفاده همزمان از این سه فیلد به شما کمک می‌کند تا به سرعت و با دقت به مقالات مرتبط با موضوع، مجله یا کتاب خاص و نویسنده مورد نظرتان دست یابید.
جستجو یا سرچ پیشرفته در ساینس دایرکت (Advanced Search)
برای جستجوی پیشرفته در سایت ساینس دایرکت یا ScienceDirect، علاوه بر سه فیلد معرفی شده در بخش قبل (جستجوی سریع)، میتوانید از فرم‌های جستجوی مختلف و فیلترهای متعدد استفاده کنید تا به نتایج دقیق‌تری برسید. در زیر راهنمای استفاده از هر یک از این فیلترها آمده است:
۱. سال (Year(s))
با استفاده از این فیلتر، میتوانید مقالات منتشر شده در یک یا چند سال خاص را پیدا کنید. برای محدود کردن جستجو به یک بازه زمانی، میتوانید سال شروع و پایان (2015-2024) را وارد کنید.
۲. نویسنده (Author(s))
در این بخش میتوانید جستجوی خود را به مقالات نوشته شده توسط یک یا چند نویسنده خاص محدود کنید. نام نویسنده را وارد کرده و از نتایج پیشنهادی استفاده کنید.
۳. وابستگی نویسنده (Author affiliation)
این فیلتر به شما امکان می‌دهد مقالات نوشته شده توسط نویسندگان وابسته به یک مؤسسه خاص را جستجو کنید. این گزینه به ویژه برای یافتن مقالات دانشگاهی و تحقیقاتی مفید است.
۴. جلد (Volume(s))
اگر به دنبال مقالاتی از یک جلد خاص از یک مجله هستید، میتوانید شماره جلد را در این فیلد وارد کنید.
۵. شماره (Issue(s))
برای محدود کردن جستجو به شماره خاصی از یک مجله، میتوانید شماره را در این قسمت وارد کنید.
۶. صفحه (Page(s))
در صورتی که شماره صفحات خاصی را مدنظر دارید، میتوانید آن را وارد کنید تا فقط مقالاتی که در آن صفحات منتشر شده‌اند نمایش داده شوند.
۷. عنوان، چکیده یا کلمات کلیدی مشخص شده توسط نویسنده (Title, abstract or author-specified keywords)
با استفاده از این گزینه، میتوانید مقالاتی را پیدا کنید که کلمات کلیدی شما در عنوان، چکیده یا کلمات کلیدی ارائه شده توسط نویسنده آمده است.
۸. عنوان (Title)
این فیلتر برای جستجوی مقالاتی که شامل کلمات کلیدی شما در عنوان هستند به کار می‌رود.
۹. منابع (References)
برای پیدا کردن مقالاتی که منابع خاصی را ارجاع داده‌اند، میتوانید از این فیلد استفاده کنید.
۱۰. شماره شاپا یا شابک (ISSN or ISBN)
اگر به دنبال یک مجله یا کتاب خاص هستید، میتوانید از شماره ISSN (برای مجلات) یا ISBN (برای کتابها) استفاده کنید تا جستجوی دقیق‌تری داشته باشید.
این فیلترها به شما کمک می‌کنند تا جستجوی خود را به دقت تنظیم کنید و به نتایج دقیق و مرتبطی در سایت ساینس دایرکت دست یابید.
اصلاح و یا Refine نتایج جستجو در ساینس دایرکت
پس از جستجوی مقالات در سایت ساینس دایرکت، میتوانید نتایج خود را با استفاده از گزینه‌های موجود در کادر سمت چپ صفحه نتایج به دقت بیشتری تنظیم کنید. این بخش به شما امکان می‌دهد تا با اعمال فیلترهای مختلف، مقالات مرتبط‌تری را بر اساس نیاز خود بیابید. در ادامه با فیلترهای قابل استفاده در بخش Refine by آشنا می‌شویم:
۱. سال انتشار (Years)
با این فیلتر، میتوانید مقالات را بر اساس سال انتشار مرتب کنید. به عنوان مثال، میتوانید تنها مقالات منتشر شده در سال‌های ۲۰۲۵، ۲۰۲۴ یا ۲۰۲۳ را مشاهده کنید. این فیلتر به شما کمک می‌کند تا به جدیدترین تحقیقات دسترسی داشته باشید.
۲. نوع مقاله (Article type)
این فیلتر امکان انتخاب نوع مقاله مورد نظر شما را فراهم می‌کند. انواع مختلفی از مقالات وجود دارند که میتوانید آنها را انتخاب کنید، از جمله:
- مقالات مروری (Review articles): برای دسترسی به مقالاتی که مرور جامعی بر موضوع دارند.
- مقالات پژوهشی (Research articles): مناسب برای دسترسی به جدیدترین تحقیقات و مطالعات علمی.
- فصول کتاب (Book chapters)، مقالات داده‌ای (Data articles)، مقالات کنفرانس (Conference abstracts) و سایر انواع مقالاتی که می‌توانند برای پژوهش شما مفید باشند.
۳. عنوان نشریه (Publication title)
با استفاده از این فیلتر، میتوانید نتایج جستجوی خود را به مقالات منتشر شده در نشریات خاص محدود کنید. این فیلتر برای زمانی که به دنبال مقالات از یک نشریه خاص هستید بسیار کاربردی است.
۴. حوزه‌های موضوعی (Subject areas)
این فیلتر به شما اجازه می‌دهد مقالات را بر اساس حوزه‌های موضوعی مانند پزشکی و دندان‌پزشکی، بیوشیمی، ژنتیک و زیست‌شناسی مولکولی، علوم محیطی، مهندسی، علوم اجتماعی و دیگر موضوعات محدود کنید. این گزینه برای تمرکز بیشتر بر روی حوزه تخصصی مورد نظر شما بسیار مفید است.
۵. زبان (Languages)
این فیلتر به شما امکان می‌دهد مقالات را بر اساس زبان انتخاب کنید. بیشتر مقالات به زبان انگلیسی هستند، اما مقالات به زبان‌های فرانسوی و اسپانیایی و غیره نیز موجود است.
۶. نوع دسترسی (Access type)
با این فیلتر میتوانید بین مقالات دسترسی آزاد و آرشیو باز (Open Access & Open Archive) و مقالاتی که نیاز به اشتراک دارند انتخاب کنید. مقالات دسترسی آزاد بدون هزینه در اختیار شما هستند و میتوانید به راحتی آنها را مطالعه کنید.
استفاده از این فیلترها به شما کمک می‌کند تا جستجوی خود را بهینه کنید و مقالاتی که بهترین تطابق را با نیازهای تحقیقاتی شما دارند پیدا کنید.
دانلود مقاله و یا کتاب از ساینس دایرکت ScienceDirect
مقالات پایگاه ساینس دایرکت و یا الزویر (Elsevier) عمدتا به دو صورت دسترسی آزاد (Open Access) و یا غیر دسترسی آزاد (Subscription-Based or Paywalled) منتشر می شوند. برای آشنایی بیشتر با انواع مقالات از نظر دسترسی این پست را مطالعه فرمایید. شما میتوانید مقالات دسترسی آزاد را، که در صفحه نتایج جستجو با عبارت “Open access” مشخص شده اند، با کلیک بر روی دکمه “View PDF” به صورت رایگان دانلود کنید.
در خصوص مقالات غیر دسترسی آزاد، پس از اینکه فرآیند جستجوی مقاله و یا کتاب را مطابق با مراحل ذکر شده در بالا انجام دادید و مقاله یا سایر اسناد پژوهشی مورد نظر خود را یافتید، با استفاده از وبسایت ایلرنیکا به راحتی میتوانید جهت دریافت فایل فول تکست مقاله اقدام کنید. در این مرحله کافی است، ابتدا بر روی عنوان مقاله ی مورد نظر که در صفحه جستجو یافته اید، کلیک کنید. سپس، به صفحه مقاله مطابق شکل زیر منتقل میشوید. در مرحله بعد، شناسه دیجیتالی و یا لینک صفحه ی مقاله را کپی کنید. لینک مقاله در نوار سرچ مرورگر قابل دسترسی است. همچنین، شناسه دیجیتالی مقالات و یا فصل کتابها با 10. شروع میشود. برای آشنایی بیشتر با شناسه دیجیتالی مقاله اینجا را کلیک کنید.
دانلود مقالات و یا کتب ساینس دایرکت با استفاده از ایلرنیکا
پس از کپی کردن شناسه دیجیتالی و یا لینک صفحه ی مقاله ی ساینس دایرکت، به پنل کاربری خود در سایت ایلرنیکا وارد شوید و در نوار فوقانی صفحه پنل کاربری خود دکمه “دانلود مقاله” را انتخاب کنید. پس از آن، پنجره “ثبت درخواست” نمایش داده میشود. اکنون لینک مقاله و یا شناسه دیجیتال مقاله مورد نظر را در بخش اول پنجره وارد و در بخش “نوع سند”، گزینه “مقاله 1 امتیاز” را انتخاب کنید. اکنون، بر روی دکمه “ثبت درخواست” کلیک کنید. ثبت درخواست دانلود مقاله شما هم اکنون به اتمام رسیده است. پس از بررسی درخواست دانلود مقاله توسط تیم ایلرنیکا و آپلود فایل، شما میتوانید مقاله مورد نظر را دانلود و استفاده کنید. جهت کسب اطلاعات بیشتر درخصوص دانلود مقاله از وبسایت ایلرنیکا اینجا را کلیک کنید. همچنین خواندن پست های راهنمای استفاده از وبسایت ایلرنیکا، نحوه جستجو اسناد پژوهشی در ایلرنیکا و راهنمای دانلود کتاب الکترونیکی از ایلرنیکا را برای شما مفید میدانیم.
